Każdy rolnik, który decyduje się rozpoczęcie produkcji w systemie rolnictwa ekologicznego

w pierwszym kroku musi zgłosić się do wybranej przez siebie jednostki certyfikującej. Aktualna lista jednostek certyfikujących wraz z adresami zamieszczona jest na stronie MRiRW.

W celu dokonania zgłoszenia, wymagane jest wypełnienie formularza zgłoszenia, które dostępne jest na stronie Głównego Inspektoratu Jakości Artykułów Rolno-Spożywczych. Prócz tego do jednostki certyfikującej wymaganej jest złożenie kompletu dokumentów tj. wniosek o certyfikację, opis jednostki produkcyjnej, plan produkcji roślinnej, plan produkcji zwierzęcej.

Przestawianie gospodarstwa – konwersja

Konwersja rozpoczyna się z momentem przystąpienia producenta do systemu kontroli. Jej czas jest określony w rozporządzeniu 848/2018. W produkcji roślinnej trwa:

• dla roślin rocznych 24 miesiące poprzedzające siew roślin, których plon może uzyskać status produktu ekologicznego.
• dla trwałych użytków zielonych 24 miesiące poprzedzające zbiór paszy, którą można uznać za ekologiczną
• dla upraw trwałych 36 miesięcy poprzedzające zbiór produktów ekologicznych.

Konwersja produkcji zwierzęcej trwa równolegle z produkcją roślinną w gospodarstwie.

Materiał siewny

Do siewu i sadzenia w gospodarstwie ekologicznym w pierwszym roku przestawiania można wykorzystać własny, niezaprawiony środkami chemicznymi materiał siewny. Jeśli w kolejnych latach rolnik wprowadza do gospodarstwa nowe gatunki lub odmiany, to powinien zakupić materiał siewny ekologiczny. Wykaz dostępnego ekologicznego materiału rozmnożeniowego prowadzi Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W przypadku braku takiego materiału, rolnik może zastosować materiał nieekologiczny, ale po uzyskaniu uprzedniego zezwolenia Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa, właściwego ze względu na miejsce prowadzenia gospodarstwa.

Nawożenie

Bardzo duże znaczenie dla powodzenia produkcji ekologicznej ma poznanie zasobności gleby, bowiem gospodarowanie składnikami mineralnymi w gospodarstwie ekologicznym zupełnie różni się od tego w gospodarstwie konwencjonalnym. Nawożenie konwencjonalne polega na dostarczaniu dużych ilości rozpuszczalnych form nawozów do wierzchniej warstwy gleby, natomiast w przypadku gospodarstw ekologicznych mówimy przede wszystkim o zapewnieniu organizmom glebowym warunków do przetwarzania substancji organicznej, aby stworzyć roślinom warunki do pobrania potrzebnych składników. Obok zawartości potasu, fosforu, magnezu, ważna jest znajomość odczynu gleby,
a doprowadzenie do optymalnego pH jest pierwszym krokiem do zapewnienia dobrych warunków do wzrostu roślin.

Chwasty i szkodniki

Walka z chwastami powinna opierać się przede wszystkim na właściwym zmianowaniu roślin oraz na starannym przygotowaniu gleby przed siewem czy sadzeniem. W rolnictwie ekologicznym do zwalczania chwastów dozwolone są tylko metody mechaniczne (stosowanie bron chwastowników, pielników) lub fizyczne (wypalanie). Należy pamiętać, że najbardziej skuteczne jest połączenie wielu metod i zabiegów, często rozłożonych w czasie.

W celu ograniczenia presji szkodników rolnik powinien skupić się na wspieraniu pożytecznej działalności naturalnych wrogów szkodników rolniczych. Idealnym jest położenie gospodarstwa ekologicznego w obszarze o dużej różnorodności biologicznej, obfitujące w zadrzewienia i zakrzaczenia oraz zbiorniki wodne. Rolnik ekologiczny, któremu otocznie nie sprzyja może przyrodzie wspomóc poprzez zawieszenie budek lęgowych dla ptaków owadożernych. Jeśli jest to niewystarczające, wspomóc się naturalnymi lub biologicznymi środkami ochrony roślin.

Podsumowanie

Przed podjęciem decyzji o przejściu na rolnictwo ekologiczne warto zapoznać się z zasadami rolnictwa ekologicznego. Praktyczną wiedzę można nabyć m.in. poprzez uczestnictwo w różnych szkoleniach
z zakresu rolnictwa ekologicznego, warsztatach czy wyjazdach studyjnych, nawiązywaniu kontaktów
z rolnikami ekologicznymi. Takie działania mogą zwiększyć szansę osiągnięcia sukcesu w prowadzeniu gospodarstwa ekologicznego.

Opracowanie: Katarzyna Rolewska